Littekens van een rituele homogenezing

Het asielverzoek van Jabari, een Afrikaanse man van 27 jaar, is afgewezen aangezien de IND zijn verhaal niet geloofwaardig acht. Zijn advocaat vraagt een iMMO onderzoek aan omdat de littekens van Jabari mogelijk medisch steunbewijs zijn waarmee een herhaalde asiel aanvraag (HASA) gestart kan worden. Tijdens de gehoren bij de IND heeft Jabari namelijk niet durven vertellen wat hij zijn behandelaren van de GGZ en zijn advocaat wel heeft verteld.

Jabari* vertelde dat hij fors mishandeld is nadat hij in bed betrapt werd met zijn toenmalige vriend. Hij werd naakt op het dorpsplein publiekelijk vernederd en mishandeld door politie en dorpsgenoten. Naast blauwe plekken had hij meerdere bloedende wonden waar hij nu nog littekens van heeft. Dit gedeelte van zijn relaas heeft hij destijds wel verteld aan de IND tijdens de gehoren.

Wat hij niet vertelde tijdens deze gehoren vertelt hij later wel stukje bij beetje aan zijn behandelaren van de GGZ en aan zijn advocaat. Na de mishandelingen op het dorpsplein werd hij door een groep mannen meegenomen en opgesloten in een soort kooi in het bos. In de avond werd er een ceremonie met hem uitgevoerd met als doel, zo denkt Jabari, hem te straffen voor en te genezen van zijn homoseksualiteit.

Tijdens deze ceremonie moest hij een kruidendrankje, met daarin zijn eigen bloed en haren, drinken. Daarnaast werd hij door het dorpshoofd, terwijl hij vastgehouden werd, met een scherp mes gesneden op zijn borst en rug. Deze kleine sneetjes werden vervolgens behandeld met een zwarte vloeistof. Hij vertelt dat hij tijdens deze ceremonie anaal werd verkracht met een voorwerp en dat de overige aanwezigen een ceremonie uitvoerden. Jabari vertelt dat hij heel angstig was dat ze hem zouden doden.

Na de ceremonie lagen de mannen rond het vuur te slapen en wist hij te ontsnappen. Hij rende lang door het bos tot hij bij een doorgaande weg kwam waar hij met een voorbijganger kon meerijden naar een verder gelegen dorp. Uiteindelijk lukte het Jabari het land te verlaten en met hulp van verschillende smokkelaars Europa te bereiken. In Nederland vroeg hij asiel aan.

Bij iMMO worden er bij het lichamelijk onderzoek meerdere littekens gezien op zijn lichaam welke voor een groot deel passen bij de gestelde mishandelingen op het dorpsplein. Ook worden er op de borstkas en op de rug symmetrisch en parallel aan elkaar lopende donker gekleurde littekens gezien. Aan beide kanten op de borst zijn er drie groepjes met ieder 3 streepvormige littekens. Op de rugzijde is dat hetzelfde: aan beide kanten, vlak onder de schouderbladen zijn drie groepjes met ieder 2 kleine streepvormige parallel verlopende littekens.

Tijdens het onderzoek naar deze littekens en de vragen van de iMMO rapporteur daarover begint Jabari te zweten en te trillen. Hij staart plots voor zich uit en blijft een periode stil. Jabari vertelt weer voor zich te zien hoe hij daar in die kooi zat en angstig was. Hij durft er bijna niet over te praten.

In de beoordeling van de littekens bij een forensisch medisch onderzoek wordt door de rapporteur altijd nagegaan of de littekens, welke betrokkene toeschrijft aan een bepaald soort geweld, ook op andere manieren zouden kunnen zijn ontstaan.

In het geval van symmetrisch en parallel aan elkaar verlopende littekens welke op deze manier verdeeld zijn over het lichaam is het vrijwel uitgesloten dat deze op een andere manier zijn ontstaan dan door wat betrokkene verteld. In dit geval namelijk dat deze tijdens een ritueel zijn aangebracht met een scherp voorwerp. Littekens met dit patroon kunnen niet door een huidaandoening, een ongeval, door een chirurgische ingreep of door automutilatie zijn ontstaan. Een ritueel lijkt de enige verklaring. In welk kader en omstandigheid dit ritueel heeft plaats gevonden, daar kan iMMO niets over zeggen. Rituelen komen in bepaalde landen vaker voor en kunnen een hele andere aanleiding hebben gehad.

Bij de beoordeling worden daarom ook de psychische klachten meegewogen. Uit het psychologische onderzoek komt naar voren dat Jabari nog steeds last heeft van herbelevingen en nachtmerries welke wat betreft de inhoud passen bij het verhaal van de ceremonie waar hij nu over verklaard.

De littekens, samen met de psychologische klachten, worden daarom gezamenlijk beoordeeld volgens de gradaties van het Istanbul Protocol als typerend voor het door hem gestelde relaas. Met onder andere het iMMO-rapport in handen kan de advocaat een herhaalde asielprocedure opstarten.

* De naam Jabari is gefingeerd.